3րդ ուսումնական շրջանի ամփոփում

Հայոց լեզու 14․05․2021

1. Ձևաբանորեն վերլուծում ենք նախադասությունները:

Գրադարանի- գոյական մոտ- կապ սպասում էր- բայ ընկերոջը- գոյական, որպեսզի-կապ  նրա- գոյական հետ գնար- բայ մարզասրահ- գոյական:

Ես- դերանուն հաստատ- մակբայ այդքան- ածական չէի դիմանա- բայ. գնացի- բայ, որ- կապ օգնեմ-բայ նրանց- դերանուն:

Երեկոյան- մակբայ միայն- կապ  նրա- գոյական ծիծաղն-գոյական էր լսվում- բայ:

երեք- թվկան երեխաների- գոյական հետ- շաղկապ հասցնում էր- բայ ամեն ինչ- մակբայ . աշխատում էր- բայ , սովորում- բայ, մաքրում- բայ ու պատրաստում- բայ

Հայոց լեզու 03․05․2021

  1. Վերաբերականները խմբավորե՛լ ըստ տեսակների։
    • Բարեբախտաբար-զգացական, արդարև-հաստատական, անշուշտ-հաստատական, միայն-սահմանափակման, ահավասիկ-ցուցական, ի դեպ-զիջական, անպատճառ-հաստատական, ահա-ցուցական,անպայման-հաստատական, իսկապես-հաստատական, իրոք-հաստատական, հիրավի-հաստատական, ո՛չ-ժխտական, չէ՛-ժխտական, գուցե-երկբայական, երևի-երկբայական, իմիջիայլոց-զօջական, թերևս-երկբայական, կարծեմ-երկբայական, կարծես-երկբայական, միգուցե-երկբայական, այնուամենայնիվ-զիջական, մի՞թե-երկբայական, արդյոք-երկբայական, երանի-զգացական, ցավոք-զգացական, նույնիսկ, մանավանդ, մինչև իսկ, գեթ, լոկ, գոնե, կարծես թե, սոսկ, միայն թե, անկասկած, հապա-կամային, մի-կամային, համենայն դեպս-զիջական, այսուհանդերձ-զիջական։
  2. Տրված մակբայները բաժանի՛ր իմաստային չորս խմբերի:
    • Դեմ առ դեմ-տեղի, կամաց-կամաց-ձև, առավոտյան-ժամանակ, շատ-շատ-չափ ու քանակ, քիչ-չափ ու քանակ, երեկ-ժամանակ, արագ-ձև, բարեկամաբար-ձև, օրեցօր-ժամանակ, հեռու-տեղ, կիսով չափ-չափ ու քանակ, նախօրոք-ժամանակ, լրջորեն-ձև, ամենուր-տեղ, տեղ-տեղ-տեղ:
  3. Ընթերցում ենք տեքստն ու քննարկում մեզ ծանոթ խոսքի մասերի առանձնահատկությունները:
    • Ուզո՞ւմ եք տեսնել, թե մարդկանց ստեղծած սարքավորումներն ու մեքենաներն ինչպե՛ս են փոխվելու: Նստենք ժամանակի մեր մեքենան, երկու կամ երեք դար առաջ գնանք: Ահա մեր առջև գեղեցիկ ու լայն մի փողոց է: Փողոցի կողքի թմբերը ծածկված են գույնզգույն ծաղիկներով կամ գորգով: Երկնքում պայծառ ու լուսավոր մի ամպ է թրթռում: Պարզում ենք, որ դա արհեստկան արև է: Մարդիկ դրանով կարգավորում են Երկրի կլիման, որպեսզի իրենց կյանքը կախված չլինի բնության քմահաճությունից:
  1. Տրված բառերով բաղադրյալ բառեր կազմի՛ր:
    • Կեր, գնաց, ասաց, անվան, մարդիկ:

կեր-աման
բան-ա-գնաց
հեքիաթ-ասաց
անվան-ա-կարգ
մարդ-ա-բնակ

2․Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների (օրինակ ՝ հրաշամանուկ- հրաշ-ա-մանուկ):

ա) Սահմանադիր-սահման-ա-դիր, զմրուխտափայլ-զմրուխտ-ա-փայլ, կանխավճար-կանխ-ա-վճար, սնափառ-սն-ա-փառ, բաղաձայն-վբաղ-ա-ձայն, պարտատեր-պարտ-ա-տեր,
կենսախինդ-կենս-ա-խինդ, ջրամուկ-ջր-ա-մուկ,արևամանուկ-արև-ա-մանուկ, ձեռագործ-ձեռ-ա-գործ, նորամուտ-նոր-ա-մուտ:
բ) Կենարար-կեն-արար, կենսուրախ-կենս-ուրախ, զուգընթաց-զուֆ-ընթաց, ջրկիր-ջր-կիր, ջրհեղեղ-ջր-հեղեղ, բանբեր-բան-բեր, քարտաշ-քար-տաշ, տնպահ-տն-պահ,
լուսնկա-լուսն-կա, մթնկա-մթն-կա, ձնծաղիկ-ձն-ծաղիկ, ռնգեղջյուր-ռնգ-եղջյուր, քարափ-քար-ափ, մոլեռանդ-մել-եռանդ, հրձիգ-հր-ձիգ, քարտաշ-քար-տաշ, ակնհայտ-ակն-հայտ

Հայոց լեզու 26․04․2021

  1. Լեզու բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի՛ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով: Որտեղ տրված բառը փոխաբերական իմաստով է գործածված, ընդգծի՛ր:
    Ես շատ եմ սիրում իմ մայրենի լեզուն։
    Լեզուդ կկտրեմ։
    Լեզուն համի զգացողության օրգան է։
    Չար լեզուները միշտ վատն են տարածում։
  2. Օդ բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի՛ր քեզ հայտնի բոլոր
    իմաստներով: Որտեղ տրված բառը փոխաբերական իմաստով է գործածված,
    ընդգծի՛ր:
    Ինքնաթիռը օդ բարձրացավ։
    Ես եկա օդը կանգնեց։
    Անտառի օդը թթվածնով հարուստ է։
    Սուտլիկ վորսկանի պատմությունները հօդս ցնդեցին։
  3. Երես բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի՛ր քեզ հայտնի բոլոր
    իմաստներով: Որտեղ տրված բառը փոխաբերական իմաստով է գործածված,
    ընդգծի՛ր:
    Իմ շունը երես առած է։
    Գեղեցիկ երեսով երեխան սիրվում է բոլորի կողմից։
    Ես իմ վատ ընկերոջից երես թեքեցի։
    Երես երեսի չես կարող սուտ խոսել։

Հայոց լեզսու 23․04․2021

Համացանցից ընտրել որևէ տեղեկատվական տեքստ քեզ համար սիրելի զբաղմունքի՝ մարզաձևի, երաժշտության և այլնի մասին ու մգեցնել այնտեղ եղած կապերը:

Տիգրան Բարսեղյան (սեպտեմբերի 22, 1993, Երևան, Հայաստան), հայ ֆուտբոլիստ։ Ներկայումս հանդես է գալիս Ղազախական Աստանայի և Հայաստանի ազգային հավաքականի կազմում։ Խաղում է կիսապաշտպանի դիրքում։
Կարիերան Բարսեղյանը սկսել է Բանանցում։ Խաղացել է նաև Գանձասարում և Միկայում։

Հայոց լեզու 21․04․2021

Տրված ածականներից ածանցման միջոցով կազմել մակբայներ։
Խորամանկ—խորամանկորեն
խոլ—խոլաբար
դաժան—դաժանորեն
էական—էականորեն
խոնարհ—խոնարհաբար
թեթև—թեթևորեն
բարեխիղճ—բարեխղճորեն
մեղմ—մեղմորեն
խիզախ—խիզախորեն
քաջ— քաջաբար

Հայոց լեզու 19․04․2021

  • Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:
  • Աղթամար կղզու բոլոր շինություններից ամենահրաշափառը Սուրբ Խաչի տաճարն էր: Բյուրավոր նավեր ցամաքից կրում էին ամենաընտիր քարերը՝ տաճարի շինվածքի համար: Գագիկ թագավորը մինչև անգամ հեթանոսական մի բերդ կործանել տվեց, որ դրա քարերն էլ բերեն Ախթամար: Տաճարի շինվածքի համար օգտագործվեց ավելի քան երկու հարյուր լիտր կաթ: Պատերը զարդարված էին բարձրաքանդակ պատկերներով, որոնց մեջ Աստվածաշնչյան հերոսների և Փրկչի բոլոր կարևոր տնօրիությունները երևում էին:
  • Վերջապես նրանք հասան հռչակավոր Խաչաղբյուրին: Առաջնորդը մագլցեց ժայռն ու անցքի մոտից մի պարան կապեց, որպեսզի տղաները կառչելով բարձրանան քարանձավ: Քարանձավային լճակից թափվող առվակի մեղմ խոխոջյունն էր լսվում: Ջուրն այնքան թափանցիկ էր, որ հատակի խիճն ու ավազը երևում էին: Արշավախմբի որոնումները ցնցող արդյունք տվեցին: Տղաները այդ քարանձավից ոչ միայն նախամարդու իրեր գտան, այլև, բազմաթիվ ստորգետնյա անձավներ, լճեր ու գետեր:

Հայոց լեզու 19․04․2021

  • Կատարում ենք առաջադրանքը:
  1. Յուրաքանչյուր շարքում գտնե՛լ մակբայը։
  1. արագորեն, դեպի, փայտե, անշուշտ
  2. ապա, մասին, լիովին, անշուշտ
  3. եթե, որտեղ, ամենուր, այստեղ
  4. մյուս, բոլոր, ուր, հապճեպ
  5. ոչինչ, գրեթե, ինչ-որ, այսպես
  6. երբ, բայց, նախօրոք, յուրաքանչյուր
  7. միաձայն, ձայնավոր, հնչյուն, շառաչ
  8. ինչ-ինչ, փոքր-ինչ, ինչ, որտեղ
  9. սա, բոլոր, մասամբ, յուրաքանչյուր
  10. ողջ, ամբողջ, ամբողջովին, ոչ մի

2. Կազմե՛լ նախադասություններ՝ գործածելով տրված մակբայները։
Հերոսաբար, մասամբ, փոքր-ինչ, ամենուրեք, լիովին։

Հայոց լեզու 16․04․2021

Ավետիք Իսահակյանի «Սաադիի վերջին գարունը» ստեղծագործությունից ընտրում ենք մի քանի նախադասություն, հանում այնտեղ եղած գոյականները, ածականները, թվականները, դերանունները, բայերը:

Մեկը այն անհամար գարուններից, որ զարդարել են երկիրը և որոնցից հարյուր հատ ապրեց երջանկության և տխրության բանաստեղծը՝ Սաադին։

Առավոտ շատ վաղ զարթնեց Սաադին. իջավ պարտեզը, որ ծաղկում էր Ռոքնաբադ գետի ափին։ Նորից լսելու համար բլբուլների երգը և նորից տեսնելու համար գարնան հրաշքը։

Հայոց լեզու 14․04․2021

Ընդգծված դերբայները այնպիսի դիմավոր ձևերով փոխարինի՛ր, որ
համապատախանեն փակագծերում տրված եղանակավորմանը:

Ավելի դյուրազգաց ուղևորները առանձնացրին իրենց: (ստույգ,հաստատ կատարված)
Անցե՝ք անտառապատ բլուրը, գտե՝ք աղետի հետքերը: ( հրաման)
Շոգենավն անցներ նավաշինարանից, դուրս գար ծովածոց, ու նորից զգացվեր լիակատար
ազատության գեղեցիկ խաբկանքը: (իղձ, ցանկություն)
Եթե ափը ծածկված լինի խիտ եղեգնուտով, այնտեղ ջրային թռչունների բներ կլինեն:
(ենթադրաբար,պայմանով կատարելի)
Դու հետևես նրանց և պարզես տեսակները: (անհրաժեշտություն, հարկադրանք)

Հայոց լեզու 07․04․2021

Այբբենական կարգով կազմի՛ր ընկերոջդ ուղղված խորհուրդների ցանկ՝ կիրառելով հրամայական եղանակի բայեր, օրինակ՝

  • Արդա՛ր վարվիր բոլորի հետ:
  • Գաղտնիքներդ ամեն մեկին մի՛ վստահիր:
  • Եղի՛ր անհատականություն:

    Հողաթափերս բեր։
    Մի՛վախեցիր ոչ մեկից։
    Քեզ ձիք պահի՛ր։